Chúa Nhật Thứ Nhất Mùa Chay năm B
(Stk.9, 8-15; Pr.3, 18-22; Mc.1, 12-15)
Lời rao giảng đầu tiên của Đức Yêsu: “Thời điểm đã đến, Nước Trời đã gần bên, hãy sám hối và tin vào Tin Mừng.”
i. Đã đến thời: đây là thời ân sủng, đây là ngày cứu độ
Ngày xưa thời Noah, Thiên Chúa đã dủ lòng thương xót cứu một số nhỏ tám người khỏi chết vì nước lụt. Và rồi qua biến cố đó, Thiên Chúa đã hứa sẽ không bao giờ hủy diệt loài người bằng nước lụt như vậy nữa. Thiên Chúa đã lập giao ước với loài người và với mọi sinh vật. Cầu vồng là dấu chỉ của giao ước giữa Thiên Chúa cùng Noah và mọi sinh vật. Cầu vồng là dấu chỉ nhắc nhớ để Thiên Chúa không hủy diệt con người cho dù con người có phạm tội. Cầu vồng là dấu chỉ và bảo đảm tình yêu của Thiên Chúa đối với con người.
Thời điểm hiện tại, hôm nay, còn có điều quý hơn cầu vồng rất nhiều. Đó là lý do Đức Yêsu nói: “thời đã đến.” Ngày xưa cầu vồng là dấu chỉ và bằng chứng Thiên Chúa không hủy diệt con người ngay cả khi người ta phạm tội, thì hôm nay “có điều gì đó” bảo đảm Thiên Chúa không chỉ không hủy diệt con người, nhưng còn cho thấy Thiên Chúa yêu thương con người nữa. Thánh Phaolô diễn tả thời điểm này bằng câu: “Đây là ngày giải phóng, đây là thời cứu độ.” Cái gì rất quý đã xuất hiện; và “điều quý” đó cho thấy Nước Thiên Chúa đang tới.
Đức Yêsu xuất hiện như dấu chỉ Thiên Chúa yêu thương con người. Qua Đức Yêsu, người ta nhận ra Thiên Chúa không chỉ không hủy diệt con người khi con người phạm tội đáng chết, nhưng còn nhận ra tình yêu vô cùng của Thiên Chúa. Đức Yêsu là dấu chỉ và là bằng chứng Thiên Chúa yêu thương con người. Đức Yêsu là dấu chỉ Thiên Chúa đang ở giữa con người: Nước Trời đang đến gần. Hãy trở lại với Thiên Chúa, vì Nước Trời đang đến gần, vì Thiên Chúa đang yêu thương con người.
ii. Hãy sám hối
Đức Yêsu trước khi đi rao giảng, Ngài đã tới sông Yordan cúi đầu nhận phép rửa thống hối từ tay Yoan Tẩy Giả. Đức Yêsu sám hối không phải vì tội lỗi của Ngài, nhưng Ngài là Đấng gánh tội trần gian, nên Ngài đại diện con người cúi đầu sám hối trước Thiên Chúa. Sám hối là nhận biết mình lỗi lầm, sai phạm, xúc phạm đến Thiên Chúa và anh chị em, để trở lại với Thiên Chúa và với anh chị em, để xin lỗi Thiên Chúa và anh chị em mình, để bắt đầu một đời sống mới.
Tội là lỗi đức công bình, vi phạm quyền lợi của người khác, xúc phạm đến ngôi vị khác, dù đó là Thiên Chúa hay con người. Thiên Chúa tạo dựng nên con người, nên theo công bằng, con người phải tôn kính Thiên Chúa như Đấng tạo dựng. Con người phải tùy thuộc Thiên Chúa như Đấng tạo dựng nên mình, đó là công bình. Nếu con người muốn độc lập với Thiên Chúa, là phủ nhận quyền tạo dựng của Thiên Chúa, là bất công với Thiên Chúa. Mười giới răn Thiên Chúa, là những giới hạn cho con người biết mình đã vi phạm quyền lợi của ngôi vị khác, dù của Thiên Chúa hay của con người. Chẳng hạn, cha mẹ sinh ra và nuôi dưỡng mình, thì mình phải có thái độ tôn kính các ngài; không tôn kính các ngài, là không tròn đạo hiếu, là lỗi đức công bình đối với cha mẹ. Mỗi người đều được quyền sống hạnh phúc như Thiên Chúa muốn, nếu ai không nói sự thật, lường gạt người khác và làm tổn thương người ta, là xúc phạm đến họ. Không ai được quyền bắt người khác nói điều họ không muốn; mỗi người cũng được quyền tự do làm theo điều mình muốn mà không xúc phạm đến quyền lợi của người khác.
Sám hối, là nhận ra sự thật về chính mình; nhận ra và thú nhận mình đã xúc phạm đến Thiên Chúa và con người, muốn bắt đầu lại cuộc sống mới, hoàn trả lại cho Thiên Chúa và cho tha nhân điều những ngôi vị đó có quyền được, đó là sám hối. Không thể coi là sám hối nếu không thấy mình thực có lỗi; nếu cứ xin lỗi mà không thật sự thấy mình có lỗi, e rằng đó không là hành vi khiêm tốn thật sự. Đức Yêsu chịu phép rửa sám hối, vì Ngài gánh tội trần gian; Ngài thấy Ngài cần sám hối vì Ngài đại diện tất cả con người.
iii. Tin vào Tin Mừng
Nước Thiên Chúa đã gần, là cách nói để chỉ Thiên Chúa đang hiện diện, cần con người đáp trả lời mời gọi của Thiên Chúa, để Thiên Chúa hiện diện nơi lòng mình, và qua mình để Thiên Chúa hiện diện trong môi trường mình sống, với những người mình tiếp xúc. Thiên Chúa vẫn hiện diện ở khắp mọi nơi và ở mọi thời điểm, qua thiên nhiên và mọi tạo vật như dấu chỉ của Ngài. Tuy nhiên, qua Đức Yêsu, Thiên Chúa hiện diện với con người một cách rất đặc biệt. Chính Đức Yêsu cũng ý thức điều này ở những giây phút cuối đời Ngài: “ai thấy thầy là thấy Cha.”
Sám hối, trở lại với Thiên Chúa và con người, là điều kiện cần để con người có thể đón nhận Tin Mừng là chính Đức Yêsu Kitô. Đón nhận Đức Yêsu, cũng là đón nhận lời rao giảng của Ngài, là để Ngài giáo huấn hầu trở nên con Thiên Chúa, để có thể sống hạnh phúc không chỉ đời sau nhưng ngay hiện tại. Đức Yêsu là đường, là sự thật, và là sự sống. Đức Yêsu như người mẫu, sống theo Ngài con người sẽ tìm được bình an và hạnh phúc thật sự.
Đức Yêsu là Tin Mừng cho con người không chỉ từ khi Ngài sống lại, nhưng Ngài là Tin Mừng cho con người ngay từ biến cố nhập thể. Đức Yêsu là Tin Mừng Thiên Chúa ban cho con người; điều này con người vẫn phải tin chứ không thể chứng minh như một chân lý toán học. Những lý chứng về Đức Yêsu chỉ có tính gợi ý và soi sáng. Mỗi người đều phải tin và phó thác cho Thiên Chúa khi tin Đức Yêsu là Thiên Chúa nhập thể và là Tin Mừng cho tất cả con người.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ
1. Đâu là điểm yếu của bạn, dễ làm bạn xúc phạm Thiên Chúa và con người nhất?
2. Bạn có cảm thấy tâm tình sám hối, muốn bắt đầu một đời sống mới trong Thiên Chúa không? Xin chia sẻ điều này.
Lm Phạm Thanh Liêm
