Ấn tượng trước hết tôi có khi đọc đoạn Tin Mừng về ‘cuộc phán xét chung’ là theo đạo chẳng có ích gì, bởi vì khi ‘tập hợp các dân thiên hạ trước mặt Người, và Người sẽ tách biệt họ với nhau, như mục tử tách biệt chiên với dê’, thì Vua Vũ Trụ đến trong vinh quang sẽ đâu có áp dụng tiêu chuẩn tôn giáo, có đạo hay không. ‘Những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến thừa hưởng Vương Quốc dọn sẵn’ cũng đâu chỉ dành cho những người đã rửa tội, năng chịu các bí tích. Tiêu chuẩn Người áp dụng xem ra quá đời thường, quá nhân bản, và có phần nào quá thực dụng chủ nghĩa nữa là khác, đến độ cả các không Ki-tô hữu cũng dễ dàng đạt được: sống bác ái, từ nhân với hết mọi người. Các Phật tử chẳng hạn có lẽ còn thực thi ‘từ bi xả hỉ’ hơn cả người Công giáo, các đồng chí đồng đội ngoài chiến trường còn đùm bọc nhau keo sơn hơn cả các tu sĩ trong cộng đoàn. Nếu thế thì trở thành Ki-tô hữu, với tất cả các lời dạy bảo của Phúc Âm, đỡ nâng của Bí Tích, luật lệ luân lý sẽ ích lợi gì cho tôi trong cuộc xét xử của Đức Vua?
Ấn tượng tiếp theo là Đức Vua này quá chủ quan. Người xét xử không căn cứ theo một bộ luật khách quan được ban hành, trong đó có cả luật ‘mến Chúa yêu người’ vẫn thường được coi là quan trọng hơn hết. Luật pháp phải khách quan, nhất là khi xét xử, để cứ theo đó mà áp dụng công bằng cho mọi người. Đàng này tiêu chuẩn Đức Vua dùng để xét xử lại qui hướng trực tiếp về cá nhân Ngài: “vì xưa Ta đói các ngươi đã cho ăn, Ta khát các ngươi đã cho uống, Ta là khách lạ các ngươi đã tiếp rước, Ta trần truồng các ngươi đã cho mặc, Ta đau yếu các ngươi đã thăm viếng, Ta ngồi tù các ngươi đến hỏi han”. Khi đặt các lời trên vào miệng Quan Án, hình như đức Giê-su muốn cho thấy chính Đức Vua vinh quang từ lâu vẫn hằng chờ mong để mình được mọi người xót thương và gia ân. Như vậy được chúc phúc hay bị nguyền rủa đều dựa trên một tiêu chuẩn chung là lòng nhân ái mà mỗi người có trong tương quan thuận hay nghịch với một Đức Vua hằng xót thương tha thứ và chờ đợi được thương xót lại.
Chập hai điều này lại với nhau, tôi mới thoáng phát hiện ra nét độc đáo và siêu việt của ơn gọi Ki-tô hữu mà mình được diễm phúc tiếp nhận. Nhiều người không phải là Ki-tô hữu, chưa hề biết gì về Đức Vua hằng thương xót và tha thứ, nhưng vô hình chung lại thường xuyên đi vào tương quan thuận với ‘Đấng dấu mặt’ hằng chờ đợi được xót thương “Có bao giờ chúng tôi đã thấy Chúa đói, khát, là khách lạ, trần truồng, đau yếu hay ngồi tù…?” để mà cho ăn, cho uống, đón tiếp, cho mặc, thăm viếng hỏi han… Đức Giê-su cho thấy rõ, thế là đã quá đủ để tạo một tương quan thuận với Thiên Chúa tình yêu và chỉ đòi hỏi tình yêu. “Ta bảo thật: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong các anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính ta vậy”. Tôi chúc mừng các anh em chưa biết Chúa! Thế nhưng, nếu chỉ mới giữ có một vế thôi mà đã thế, huống hồ chi giữ được cả hai. Và Ki-tô hữu là người duy nhất trên trần gian có khả năng được cả hai vế để tiến vào tương quan cá vị sâu đậm nhất. Nhờ đức tin mà ngay từ ngày lãnh phép rửa tội họ đã nhìn nhận Thiên Chúa là Đấng đầy lòng nhân ái và yêu thương. Trong suốt quá trình sống đời Ki-tô hữu, nhất là khi lãnh nhận các Bí Tích, họ có không biết bao nhiêu dịp để cảm nghiệm được lòng từ ái của Đức Vua. Lời Chúa hằng thôi thúc họ diễn đạt tương quan với Người bằng đời sống bác ái, yêu thương và phục vụ. Tiêu chuẩn sống của họ không còn phải là một điều luật khách quan ‘kính Chúa yêu người’, mà là một tương quan nhân vị mới, cho dầu theo cách nói quen thuộc của người Do Thái đức Giê-su gọi đó là ‘Điều răn mới’, “là anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 13,34). Do đó không một Ki-tô hữu nào sẽ còn dám nói “Có bao giờ chúng tôi đã thấy Chúa đói…”. Họ có muôn ngàn dịp để nhận ra và cảm nghiệm Đức Vua yêu thương họ, và họ cũng thừa biết rằng Đức Vua đó khao khát được họ yêu mến và xót thương lại, qua hành động nhân hậu đối với các người anh em. Và khi gặp lại Đức Vua quang lâm, mọi Ki-tô hữu đều “đứng thẳng và ngẩng đầu lên!” (Lc 21,28) vì biết chắc rằng mình sẽ đứng bên phải trong số các kẻ “được Cha Ta chúc phúc”.
Lạy Đức Vua Vũ Trụ, Vua tình yêu và xót thương, cảm tạ Chúa đã cho con cơ hội tuyệt vời để nhận biết con được Người xót thương và Người cũng khao khát được con thương xót lại. Chớ gì chương trình sống Ki-tô của con chỉ đơn giản là được xót thương để rồi đáp trả. Xin cho mọi người, không phân biệt lương giáo, biết cùng nhau ban phát lòng xót thương Chúa hằng khao khát, nhờ các Ki-tô hữu như con nhận thức ngày càng sâu sắc hơn: có một Đức Vua yêu mến và xót thương mọi người. Amen
Lm Gioan Nguyễn Văn Ty SDB
